Maar was Eupen er klaar voor? Daarover liepen de meningen uiteen. Michel Louis, liberaal senator (1968-1971) en dierenarts uit Sankt Vith, was er vast van overtuigd dat de Duitstalige Belgen er klaar voor waren. Hij eiste verregaande bevoegdheden voor de Raad van de Duitse Cultuurgemeenschap in de Senaat. Hij pleitte er ook voor om de Raad, zijn bevoegdheden en zijn verkiezingsprocedure in de grondwet te verankeren zodat ze niet door een eenvoudige wet afgeschaft kunnen worden.
Willy Schyns, een christen-socialistisch parlementslid uit Kelmis, nam het tegenovergestelde standpunt in: “Ik kan me gewoonweg niet voorstellen dat de Culturele Raad voor onze regio rechtstreeks door het volk [sic] zou worden verkozen. Natuurlijk kan die optie gezien worden als een zeer democratische formule, maar als je kijkt naar het specifieke karakter van onze regio en ook naar de geschiedenis van onze regio met alle voors en tegens die zich in de afgelopen 50 jaar in de regio hebben voorgedaan, dan denk ik dat je het Duitstalige gebied van België geen grote dienst bewijst als je zegt dat de mensen de leden van de Culturele Raad zelf moeten kiezen.” (2)
Ook de Socialistische Partij (PSB), vaak vertegenwoordigd door Germaine Copée-Gerbinet uit Verviers, sprak zich uit tegen een verkiezing en verregaande bevoegdheden voor de Raad.
Schyns en de PSB moesten uiteindelijk toegeven onder druk van de jonge Eifelse CSP-secties en de groeiende PDB-competitie. Johann Weynand werd op die kille 23 oktober 1973 beëdigd als eerste voorzitter van de Raad van de Duitse Cultuurgemeenschap. De autonomie van de Duitstalige Belgen was een feit. De toekomst toonde aan: Eupen was volgzaam en klaar.
Vitus Sproten
Uit ZVS, 2017/10, pp. 227-228.
(1): Geluidsarchief van het BRF: Oprichting van de Raad van de Duitstalige Cultuurgemeenschap Deel 1/2, B1RM_0033, 23 oktober 1973.
(2): Geluidsarchief BRF: Reactie van CSP-gedeputeerde Willy Schyns op deze goedkeuring (verkiezing van de Duitse Cultuurraad), B1RM_0005, 4 mei 1970.
Leestip:
Christoph Brüll, Freddy Cremer und Werner Mießen, “Hilf dir selbst, so hilft dir Gott!” Verzerrende Geschichtsbilder und fehlendes Selbstbewusstsein, in Carlo Lejeune, Christoph Brüll (Hg.), Grenzerfahrungen. Eine Geschichte der Deutschsprachigen Gemeinschaft Belgiens, Band 5: Säuberung, Wiederaufbau, Autonomiediskussionen (1945-1973), Eupen 2014, p. 46-104.