Ik wil graag een foto geven. Het is een afbeelding van de beschermheilige van de school in Manderfeld: Clara Viebig, die leefde van 1860 tot 1952. Ter gelegenheid van haar 150e geboortedag heeft de schoolgemeenschap haar van dichtbij bekeken. De dichteres uit de Eifel had immers in 1904 met succes campagne gevoerd voor financiële steun voor de bouw van een ziekenhuis in Manderfeld met haar naturalistische schets “In de rozentuin”. De plaatselijke gemeentepaters bedankten haar in de herfst van 1982 door de nieuwe centrale school officieel naar haar te vernoemen.
Het onderwijslandschap in die meest oostelijke hoek van België was voor de jaren 1980 complexer dan nu. Naast de basisschool in Manderfeld waren er nog vijf andere 1-klasscholen in naburige dorpen. Vanaf 1969 organiseerde de staat ook een eigen onderwijsinstelling in de gemeentelijke hoofdstad. Een lokale vorm van schoolstrijd was al snel merkbaar: eerst hadden de omliggende kleine scholen geen leerlingen meer, daarna plande de grote gemeente Büllingen een “centrale school”.
In 1982 sprak schoolschepen Gerhard Palm de wens uit dat “de twee bestaande schoolsystemen in Manderfeld (staatsschool en gemeenschapsschool) op lange termijn zouden convergeren en in een niet al te verre toekomst onder de verantwoordelijkheid van de gemeenschap zouden worden geplaatst”.
Een fusie werd echter pas denkbaar nadat de Duitstalige Gemeenschap in 1989 verantwoordelijk werd voor het onderwijs. Hoe logisch en verstandig het ook was om vanaf het schooljaar 1991-92 samen te voegen wat bij elkaar hoorde, het dagelijkse schoolleven was nooit gemakkelijk en de scholenfusie bleef een experiment dat vele jaren duurde. Op dat terrein ontbrak het de initiatiefnemers niet aan moed of een vooruitziende blik, maar aan ervaring.
De tot een grote school uitgegroeide Clara Viebig School (CVS) gunde en eiste immers transparantie: aan de buitenkant was het uitzicht op een schilderachtig Eifellandschap onbelemmerd, aan de binnenkant bevonden de les- en werkruimten zich in nissen die aan één kant open waren. Degenen die hier mochten onderwijzen, leren en werken spraken interne regels af voor het samenleven.
De beslissende test kwam onverwacht, toen het St. Elisabethhuis een opvangcentrum voor asielzoekers werd. De gemeente richtte in het centrum schoollokalen in. De eerste vier kinderen arriveerden begin oktober 2001.
Dat de kinderen in de opvangklas van Manderfeld de projectdagen van de beschermheilige van de school, Clara Viebig, in de schoolgemeenschap meemaakten, was in het schooljaar 2010-11 al lang de norm. Toen werd het portret van de schrijfster gemaakt, dat hier een plaats heeft.
Het bedoelde gebouw door de Rosengartennovelle uit 1904 staat er nog steeds. Al bijna 20 jaar hebben het Rode Kruis in het centrum voor asielzoekers en de leerkrachten van de Clara Viebig School nieuwe levenswegen gebaand voor meer dan 500 vluchtelingenkinderen – ook in Oost-België.
Alfred Rauw
Mürringen